Pozycja ciała i przypinanie psa w nauce chwytu. Po co?

To, w jakiej pozycji uczymy psa chwytu, ma znaczenie. Przypięcie psa ma swoje zadanie.

Cel przypięcia psa

- Obniżenie stresu przez redukcję zmiennych: pies ma jeden kierunek do skupienia w pracy, bo redukujemy zajmowanie się pozostałymi elementami w otoczeniu i zgadywaniem "co mam robić"
- Skupienie: eliminujemy przypadkowe ruchy i kontrolujemy otoczenie, pies łatwiej koncentruje się na chwytaniu i trzymaniu. Nie traci energii na inne zachowania.
- Powtarzalność: każda próba wygląda podobnie, więc szybciej konsoliduje się ślad pamięciowy, bez zmęczenia dodatkowymi ruchami.

Wszystkie elementy w tym treningu działają jak „prowadnica”.

Porównałabym to do sytuacji, kiedy na sali operacyjnej przykrywa się pacjenta tkaniną, pozostawiając odkryte jedynie pole pracy chirurga.

- Przypięcie zapobiega również siadaniu w trakcie ćwiczenia, co ma znaczenie w kontekście biomechaniki.

- Przypięcie daje psu jasne pole do nauki spokojnego, pewnego chwytu. Uczy szanowania zdobyczy. Jeśli pies wypuści przedmiot, traci go, bo nie ma możliwości samodzielnie go podnieść (przypięcie przodu). To jasny komunikat, że jeśli nie trzyma, to przegrywa. W naturze wygląda to podobnie. Jeśli drapieżnik nie utrzyma zdobyczy, traci posiłek.  Jeśli pies będzie niespokojny, chaotyczny i nie utrzyma i nie wygra.

Pasywne ograniczenie kieruje dynamikę zachowania psa do jednej opcji - chwytu i trzymania. 

Dlaczego utrzymujemy pozycję stojącą, a nie siedzącą?

Biomechanika w nauce chwytu w pozycji siedzącej

- Kręgosłup i miednica: pies w siadzie ma zgięte stawy (skokowy, kolanowy), a miednica jest podwinięta. To ogranicza zakres ruchu tylnych kończyn, które powinny pracować jako „amortyzator” i źródło siły napędowej ruchu do przodu.
- Przód ciała: aby sięgnąć do przedmiotu, pies musi mocno wyciągnąć głowę do przodu. Musi wykonać większą pracę, żeby zwiększyć zakres ruchu, a przednie łapy są trochę jak hamulec.
- Szyja/głowa/żuchwa: kręgosłup lędźwiowy w siadzie częściej przyjmuje pozycję lekkiej kifozy (zaokrąglenia), co zmniejsza zakres ruchu. Aby sięgnąć do obiektu, pies musi mocniej wysunąć głowę i wyciągnąć szyję do przodu. Zakres ruchomości żuchwy i otwarcia pyska jest ograniczony.

Wniosek: Jest to nienaturalne i niekomfortowe.

Biomechanika w nauce chwytu w pozycji stojącej

- Kręgosłup i miednica: pies w staniu ma neutralne ustawienie miednicy i rozluźnione kąty w stawach (skokowy, kolanowy). Może łatwo przesunąć ciężar do przodu lub tyłu. Tylne kończyny mogą pełnić funkcję „napędu”. Pies ma możliwość balansu czy korekty pozycji ruchem kończyn lub przesunięciem ciężaru ciała.
- Przód ciała: pies może przygotować pozycję względem przedmiotu, łatwiej sięgnąć po przedmiot, bez ryzyka utraty równowagi, może łatwo balansować ciałem.
- Szyja/głowa/żuchwa: większa swoboda, bo tułów nie blokuje wysunięcia głowy do przodu. Możliwe jest pełne „dociągnięcie” do przedmiotu, żuchwa pracuje naturalnie, w pełnym zakresie ruchu, bez dyskomfortu.

Wniosek: chwyt w staniu jest biomechanicznie łatwiejszy i naturalny. Pies używa całego ciała, może lepiej wycelować, ma większą stabilność, siłę i dynamikę. 

Magdalena Balcerak